Een scooter rijdt tegen een op het fietspad gepositioneerde politieauto. De verzekeraar Klaverblad kan de uitgekeerde schade niet verhalen op de scooterrijder. In de nacht van 29 maart ’21 is een scooter betrokken geweest bij een aanrijding met een politieauto. In het proces-verbaal staat dat de persoon op de scooter voldoet aan het signalement van een persoon die daarvoor aan het inbreken was in een auto. De verbalisant heeft de politieauto op het fietspad stil gezet waarop de scooter in botsing is gekomen met de politieauto.
In de polisvoorwaarden van Klaverblad staat:
Wij vergoeden de schade niet in de volgende situaties:
- U handelt expres in strijd met de wet;
- U doet expres iets niet, terwijl u dat volgens de wet wel moet doen.
U moet een schade zo snel mogelijk aan ons melden.
Als u zich niet houdt aan deze verplichtingen, dan kunnen wij daar nadeel van hebben. Wij kunnen dan weigeren uw schade te vergoeden. Ook kunnen wij het geld dat wij al hebben betaald en de extra kosten die wij hebben gemaakt van u terugvorderen.
Verzekeringsfraude is strafbaar.
U of de verzekeringnemer pleegt fraude als u of de verzekeringnemer een onjuiste verklaring geeft aan ons of Klaverblad Rechtsbijstand Stichting. Bij verzekeringsfraude bestaat er geen recht op uitkering of rechtshulp en kunnen wij het volgende doen: a. onze kosten bij u of de verzekeringnemer in rekening brengen of b. een uitkering terugvorderen.
U moet een schade terugbetalen.
Het kan zijn dat wij volgens de Wet Aansprakelijkheidsverzekering Motorrijtuigen een schade moeten betalen die niet verzekerd is op deze verzekering. Of de schade is slechts voor een deel verzekerd. Er geldt bijvoorbeeld een uitsluiting of een beperking. In dat geval moet u de schade aan ons terugbetalen. Dit geldt ook voor de kosten die wij hebben gemaakt. Hoe wordt het ongeval beschreven:
Samenvatting van het scooterongeluk
In de nacht van 29 maart ’21 is een scooter betrokken geweest bij een aanrijding met een politieauto. In het proces-verbaal staat dat de persoon op de scooter voldoet aan het signalement van een persoon die daarvoor aan het inbreken was in een auto. De verbalisant heeft de politieauto op het fietspad stil gezet waarop de scooter in botsing is gekomen met de politieauto.
“Ik zag dat de verdachte met een klap tot stilstand kwam en wankelde. Ik zag dat de verdachte vervolgens verder reed. Ik ben achter de verdachte aangereden. Hierna is de verdachte uit het zicht verloren. Ik hoorde omstreeks 04.18 dat de verdachte was aangehouden. De verdachte betrof de scooterrijder.”
Verbalisant
Klaverblad heeft de schade aan de politieauto betaald.
Klaverblad verstuurt op 27 augustus ’21 een e-mail aan de scooterrijder
Wat is er gebeurd?
Wij zijn aansprakelijk gesteld voor schade aan een politievoertuig die op 29-03-2021 is ontstaan. Uit het proces verbaal blijkt dat u de schade veroorzaakte, terwijl u op de vlucht was voor de politie.
Vervolg en maatregelen
U bent verplicht om een schadevoorval zo spoedig mogelijk bij ons te melden. U bent deze verplichting niet nagekomen. Graag krijgen wij alsnog binnen 14 dagen een volledig ingevuld schadeformulier van u.
U heeft gehandeld in strijd met de wet. Volgens onze voorwaarden is er daarom geen dekking voor deze schade. De schade die wij moeten betalen, vorderen wij bij u terug.
Op basis van de tot nu toe verkregen informatie willen wij uw verzekering niet voortzetten. Rekening houdend met de geldende opzegtermijn zoals omschreven in de polisvoorwaarden, zeggen wij uw verzekering hierbij op per 27-10-2021.
Overige maatregelen
Gezien uw betrokkenheid bij dit incident hebben wij uw (persoons)gegevens opgenomen in onze gebeurtenissenadministratie.
Hoe reageert de scooterrijder?
De scooterrijder heeft op dezelfde dag, 27 augustus ’21, in reactie daarop bericht dat hij niet betrokken is geweest bij de poging tot inbraak en de aanrijding met de politieauto. Hij heeft een foto van een deel van een sepotbrief van het openbaar ministerie als bijlage toegevoegd. In deze brief is vermeld dat de reden voor het sepot is dat er onvoldoende bewijs is.
Op 16 september 2021 heeft Klaverblad geschreven:
Op basis van de feiten concluderen wij dat u opzettelijk een onjuiste opgave heeft gedaan om zo een (hogere) schadevergoeding van Klaverblad te krijgen. U heeft ten tijde van het voorval gehandeld in strijd met de wet. Volgens onze voorwaarden is er daarom ook geen dekking voor deze schade. Daarnaast is er op grond van artikel 7:941 lid 5 van het Burgerlijk Wetboek in dit geval geen recht op een schadevergoeding. Wij vorderen de schade terug die wij aan de tegenpartij moeten betalen. Wij hebben uw persoonsgegevens intern opgenomen in ons Incidentenregister. Verder hebben wij het Verbond van Verzekeraars verteld dat uw persoonsgegevens zijn opgenomen in het Incidentenregister. Tot slot zijn uw gegevens opgenomen in het Extern Verwijzingsregister van de stichting CIS. Wij hebben voor het bepalen van de duur van de registratie rekening gehouden met diverse factoren, zoals wat er precies is gebeurd, om wat voor bedrag het gaat en of u zoiets al vaker heeft gedaan. Op basis van deze afweging hebben wij de duur van de registratie vastgesteld op twee jaar.
Hoe reageert de advocaat van de scooterrijder?
Bij brief van 26 oktober 2021 heeft de advocaat van de scooterrijder aan Klaverblad verzocht om de verwijzing in de registers ongedaan te maken.
Vordering en verweer
Klaverblad stelt dat de scooterrijder zich schuldig heeft gemaakt aan verzekeringsfraude. Hij heeft een onjuiste verklaring gegeven aan Klaverblad over het incident. Klaverblad kan daarom op grond van de polisvoorwaarden de uitgekeerde schade en gemaakte kosten terugvorderen van [gedaagde] . Het gaat om een bedrag van € 3.899,48 dat is uitgekeerd aan de wederpartij en € 532 aan interne kosten. Subsidiair kan Klaverblad dit van [gedaagde] terugvorderen op grond van artikel 7:941 lid 5 BW.
De scooterrijder voert verweer tegen de vordering. Hij betwist dat hij betrokken is geweest bij de aanrijding waarvoor Klaverblad heeft uitgekeerd. Dat blijkt ook niet uit het proces-verbaal van de politie. Ook blijkt nergens uit dat de schade aan de politieauto met zijn scooter is aangericht.
De scooterrijder vordert dat:
- Klaverblad zal worden veroordeeld om de verwijzing in het Externe Verwijzingsregister (CIS) voor de duur van twee jaar ongedaan te maken, het bericht aan het Verbond van Verzekeraars inzake de opname in het Incidentenregister terug te trekken en de persoonsgegevens te verwijderen uit het Incidentenregister binnen één week na betekening van het vonnis, op straffe van een dwangsom;
- voor recht wordt verklaard dat de verzekeraar aansprakelijk is voor de geleden schade van de scooterrijder naar aanleiding van het afhandelen en beoordelen van de schadeclaim zoals aangegeven in de brief van 16 september 2021;
- Klaverblad wordt veroordeeld in de proceskosten, te vermeerderen met de wettelijke rente.
De scooterrijder stelt dat zijn persoonsgegevens onterecht zijn opgenomen in de registers, omdat hij niet de bestuurder van de scooter was die de aanrijding heeft veroorzaakt. Het OM heeft ook geen strafrechtelijke procedure tegen hem opgestart. Een enkele verdenking van een strafrechtelijke gedraging is niet voldoende voor opname in de registers.
Beoordeling door de kantonrechter
De kantonrechter komt eerst toe aan de beoordeling van het subsidiaire beroep van Klaverblad op artikel 7:941 lid 5 BW. Uit artikel 7:941 lid 5 BW volgt dat het recht op uitkering vervalt als de verzekeringnemer zijn verplichting om de schade te melden aan de verzekeraar en alle informatie daarover te verstrekken, niet is nagekomen, met het opzet de verzekeraar te misleiden.
Klaverblad heeft de schade aan de politieauto uitbetaald omdat zij daartoe verplicht is. Klaverblad stelt die schade te kunnen verhalen op de scooterrijder. Artikel 7:941 lid 5 BW biedt daarvoor geen grondslag: een verhaalsrecht is iets anders dan het (verval van) recht op uitkering.
Artikel 15 WAM
Artikel 15 WAM regelt de verhaalsrechten die de verzekeraar op de verzekeringnemer heeft in een geval als onderhavige, waarin de verzekeraar aan de benadeelde, heeft uitbetaald op grond van artikel 6 WAM. Artikel 16 WAM bepaalt dat niet contractueel kan worden afgeweken van artikel 15 WAM. Dat betekent dat moet worden beoordeeld of Klaverblad op grond van artikel 15 WAM een verhaalsrecht heeft op de scooterrijder.
Op grond van dit artikel heeft de verzekeraar een verhaalsrecht op de persoon die, tegenover de benadeelde aan wie de schade is uitgekeerd, aansprakelijk is voor die schade. Daartoe geldt in dit geval het volgende:
Ook als vast zou komen te staan dat de man zijn scooter ten tijde van de aanrijding bestuurde – wat door de man wordt betwist – geldt dat er onvoldoende feiten bekend zijn over de aanrijding om te kunnen vaststellen dat de bestuurder van de scooter onrechtmatig heeft gehandeld en dat hij daarom aansprakelijk is voor de schade als gevolg van de aanrijding op grond van artikel 6:162 BW. Het feit dat de bestuurder ten tijde van de aanrijding op de vlucht was voor de politie wegens een auto-inbraak, betekent niet zonder meer dat de aanrijding zelf is veroorzaakt door een onrechtmatige gedraging door de bestuurder. Dat laatste is wel denkbaar, bijvoorbeeld als de bestuurder van de scooter (in strijd met de wet) een stopteken van de politie negeerde, te hard reed of onder invloed van drugs of alcohol reed. Maar die omstandigheden blijken niet uit het proces-verbaal en hierover zijn geen stellingen ingenomen. Aangezien Klaverblad hierover ook niets heeft gesteld, komt de kantonrechter niet toe aan het geven van een bewijsopdracht.
Volgens Klaverblad is dekking uitgesloten onder de polisvoorwaarden omdat de scooterrijder heeft gelogen over de toedracht van het schadeongeval door op 27 augustus 2021 in zijn e-mail aan Klaverblad te schrijven dat hij niet bij het ongeval betrokken was. Daarom is volgens Klaverblad sprake van verzekeringsfraude.
Hoe beoordeelt de kantonrechter de toepassing van artikel 15 WAM
Ook deze stelling slaagt niet. In de polisvoorwaarden staat als voorbeeld van verzekeringsfraude het afgeven van een onjuiste verklaring. Hoewel polisvoorwaarden meer objectief dan subjectief moeten worden uitgelegd, houdt het afgeven van een onjuiste verklaring naar het oordeel van de kantonrechter niet per definitie in dat sprake is van verzekeringsfraude. Daarvoor moet de verzekeringnemer de verzekeraar opzettelijk hebben willen misleiden met als doel het aangaan van een verzekering of het bewegen van de verzekeraar om een uitkering te verstrekken die de verzekeraar zonder die misleiding niet zou hebben verstrekt. Geen van beide situaties doet zich hier voor. De schade aan AMS was immers al uitgekeerd toen [gedaagde] op 27 augustus 2021 aan Klaverblad mailde dat hij niets met het ongeluk te maken had.
Klaverblad heeft gesteld dat de scooterrijder de schade niet bij Klaverblad heeft opgegeven, terwijl hij dat wel had moeten doen. De schending van die verplichting zou daarom kunnen vallen onder voornoemde uitsluitingsgronden, maar ingevolge de dwingendrechtelijke bepaling van artikel 7:941 lid 4 BW geldt dat de verzekeraar in een redelijk belang moet zijn geschaad wil de verzekeraar verval van recht kunnen bedingen wegens schending van de mededelingsplicht. Hierover heeft Klaverblad geen feiten gesteld. Zonder onderbouwing van de zijde van Klaverblad valt niet in te zien in welk belang Klaverblad is geschaad doordat scooterrijder het schadevoorval niet bij Klaverblad heeft gemeld. Deze feiten bieden daarom geen grondslag voor verhaal.
Conclusie
Klaverblad heeft geen verhaalsrecht heeft op de scooterrijder voor de schade die Klaverblad heeft uitgekeerd. Er is daarom ook geen grondslag voor betaling van de gevorderde interne kosten van Klaverblad. De vorderingen worden daarom afgewezen. Klaverblad zal als de in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de proceskosten.
Heeft Klaverblad terecht besloten om de persoonsgegevens van de scooterrijder op te nemen in het Incidentenregister en het Extern Verwijzingsregister?
Het is niet duidelijk op grond van welk incident Klaverblad de persoonsgegevens van heeft opgenomen in de registers. Het kan niet duidelijk worden opgemaakt uit de brieven van Klaverblad aan de scooterrijder en Klaverblad heeft er verder niets concreets over gesteld in deze procedure. Op grond van wat er in conventie aan de orde is geweest gaat de kantonrechter er van uit dat de opname te maken heeft met verzekeringsfraude en/of met de aanrijding tegen een politieauto tijdens een vluchtpoging voor een auto-inbraak. Uit de beoordeling volgt echter dat er geen sprake is van verzekeringsfraude, zodat er geen sprake is van een ‘incident’ op grond waarvan de persoonsgegevens van in de genoemde registers kunnen worden opgenomen. Ook de aanrijding met de politieauto is geen ‘incident’ op grond waarvan de persoonsgegevens in de genoemde registers kunnen worden opgenomen. Klaverblad moet dus deze opnames ongedaan maken.
Hijink Advocaten
Lichamelijk, geestelijk en materieel letsel kan verstrekkende en levenslange gevolgen hebben voor onze cliënten. Bel 0800 44 55 000 als u slachtoffer bent van letselschade veroorzaakt door anderen.
Hijink Advocaten is 100% gespecialiseerd in letselschade en wij werken met een compleet team van specialisten en advocaten om uw belangen te behartigen. Schakel bij letselschade altijd uw eigen specialist in want wij werken alleen in uw belang!
Ons eerste telefonisch advies verplicht u tot helemaal niets en is volledig gratis.
Vestiging Arnhem
Onderlangs 1
6812 CE Arnhem
(026) 442 39 13
Vestiging Nijmegen
Kerkenbos 1021
6546 BB Nijmegen
(024) 388 66 80
Let op
In de publicatie van dit artikel heb ik, met het oog op leesbaarheid, de vrijheid genomen om de tekst in te korten en te vereenvoudigen. Het volledige en oorspronkelijke artikel leest u hier.