Er vindt een ongeluk plaats tijdens kanotocht op een teambuildingsdag van een politiekorps. De medewerker heeft op 11 juni 2020 deelgenomen aan een teambuildingsdag. Onderdeel van deze dag was een kanotocht. Tijdens deze tocht is hem een ongeval overkomen en hij stelt dat dit een dienstongeval is. De korpschef heeft vervolgens aan zijn medewerker medegedeeld dat er geen sprake is van een dienstongeval. Hij maakt bezwaar en er ontstaat een geschil: ongeluk tijdens teambuilding.
Het is de vraag of de korpschef op goede gronden heeft besloten het ongeval niet te kwalificeren als een dienstongeval.
Wettelijk kader
In artikel 1, eerste lid, onder z, van het Besluit algemene rechtspositie politie (Barp) is bepaald dat onder dienstongeval wordt verstaan een ongeval, welk in overwegende mate zijn oorzaak vindt in de aard van de aan de ambtenaar opgedragen werkzaamheden of in de bijzondere omstandigheden, waaronder deze moesten worden verricht, en dat niet aan zijn schuld of onvoorzichtigheid te wijten is.
Standpunt medewerker
De medewerker voert aan dat de teambuildingsdag en de daarbij behorende activiteiten aan te merken zijn als opgedragen werkzaamheden. Het kanovaren moet tevens gezien worden als een activiteit waarbij een verhoogd risico op letsel aanwezig is. Het enkele feit dat eiser geen bezwaren had tegen de teamactiviteit betekent niet dat het ongeval niet als dienstongeval erkend kan worden. Hij stelt dat er sprake is van causaliteit tussen het ongeval en het letsel en dat het ontbreken daarvan hem niet tegengeworpen kan worden omdat de korpschef niet eerder heeft getwijfeld aan de causaliteit en ook geen medisch onderzoek heeft laten verrichten.
Standpunt korpschef
De korpschef heeft gesteld dat de teambuildingsdag niet onder opgedragen werk valt. Hoewel deelname aan het teamuitje niet geheel vrijblijvend was, kon wel van afzonderlijke onderdelen afgezien worden. Het is algemeen bekend dat de korpschef open staat voor bezwaren tegen de invulling van de dag. Het hoge aandeel van teamleden dat heeft deel genomen aan het teamuitje was geen gevolg van het verplicht stellen van het uitje, maar het gevolg van enthousiasme voor de invulling van de dag, mede gezien het belang van het teamuitje. Omdat er geen sprake was van opgedragen werkzaamheden is volgens de korpschef niet voldaan aan de definitie van dienstongeval.
Bovendien is de korpschef van mening dat er geen sprake was van een verhoogd risico op letsel. De korpschef stelt dat aanleiding bestaat te twijfelen aan het causale verband van het letsel en het voorval.
Wat vindt de rechtbank?
Om van een dienstongeval te kunnen spreken moet er voldaan zijn aan 4 voorwaarden. Er moet sprake zijn van:
- Opgedragen werkzaamheden;
- een verhoogd risico op letsel;
- een causaal verband;
- én er mag geen sprake zijn van eigen schuld of onvoorzichtigheid.
Was er sprake van opgedragen werkzaamheden?
De rechtbank is het met eiser eens dat er sprake is van opgedragen werkzaamheden.
- Uit de stukken en vanuit dat wat tijdens de zitting naar voren is gebracht blijkt dat de korpschef het belangrijk vondt dat iedereen bij de teambuildingsdag aanwezig was.
- In de e-mail waarmee de medewerkers werden uitgenodigd voor de teambuilding was niet vermeld dat dit teamuitje facultatief was of dat er een mogelijkheid bestond om je af te melden voor deze dag.
- De dag werd ook geregistreerd als een dienst en als na overleg niet werd deelgenomen aan de teamdag moest er verlof worden opgenomen.
Hieruit leidt de rechtbank af dat iedereen verplicht was deel te nemen aan deze dag tenzij er een goede reden was waarom de medewerker niet mee kon doen. Er was geen reden om aan te nemen dat iemand zonder opgaaf van reden af kon zien van deelname aan deze teambuildingsdag. De rechtbank is dan ook van oordeel dat de deelname aan de kanotocht aangemerkt moet worden als ‘opgedragen werkzaamheden.’
Is er bij het kanovaren sprake van een verhoogd risico op letsel?
Beide partijen zijn het er over eens dat het kanovaren op zich niet als een activiteit met een verhoogd risico op letsel kan worden gezien. De medewerker vindt dat met name het uit het water tillen van de kano een verhoogd risico op letsel met zich meebrengt vanwege de onverharde grond aan de waterkant en het feit dat er tonnen in de kano’s stonden.
Tijdens de zitting is gebleken dat het om kano’s ging waar je met twee personen in vaart. In enkele kano’s bevond zich een ton waarin mensen hun spullen (zoals een telefoon of horloge) konden opbergen. Tijdens de zitting is bepaald dat een ton met inhoud ongeveer 5 tot 6 kg weegt.
De rechtbank vindt dat het kanovaren, ook als rekening wordt gehouden met het af en toe uit het water tillen van een kano, niet aangemerkt kan worden als een risicovolle activiteit. Er was bovendien geen sprake van een wedstrijdelement of enige andere (tijds)druk tijdens het kanovaren en de kano’s werden met meerdere personen samen uit het water getild. Dat dit wellicht op sommige plekken lastiger was, omdat er ook getild moest worden op plaatsen waar geen aanlegplaats was, maakt dat niet anders. De deelnemers konden op eigen tempo de kano uit het water tillen en de partijen zijn het erover eens dat de kano met twee personen te tillen was. Het ongeval dat de medewerker is overkomen tijdens het kanovaren kan daarom niet aangemerkt worden als een dienstongeval zoals bedoeld in artikel 1, eerste lid, onder z, van het Barp (punt 2, verhoogd risico). En omdat er dus geen sprake is van een ongeval, hoeft het causaal verband ook niet besproken te worden.
Het beroep van de medewerker wordt ongegrond verklaard.
Lees hier het oorspronkelijke artikel.
Deze zaak verbaast mij. Ik zal uitleggen waarom?
Ik persoonlijk verbaas mij over dit oordeel. In mijn studententijd had ik een sportieve evenementen organisatie. In die tijd organiseerde ik dergelijke teambuildingsdagen die bestonden uit diverse survivalactiviteiten. Het uit het water tillen van een 2-persoonskano, ook als je dat met z’n tweeën doet, kan behoorlijk zwaar zijn door het hefboomeffect. Daarnaast wordt, zoals ook hierboven beschreven, niet altijd getild vanaf een slipvaste aanlegstijger maar juist vanaf glibberige, natte oevers. Kanovaren als risicoloos bestempelen vind ik zeer discutabel. Ik ben blij dat het in die tijd bij ons allemaal goed is gegaan.
Als tip bij de organisatie van teambuildingsdagen of bedrijfsuitjes denk ik dat het voor een werkgever belangrijk is om dit volledig zonder druk te doen. Alles op vrijwillige basis, dit in de communicatie vermelden en een vrijblijvende afmeldknop op te nemen in de uitnodiging.
Ik lees in deze toelichting verder niets over de ernst van het ongeval. Ik vermoed dat dit minimaal is.